PLGBC Green Building Awards 2024 przyznane!
Zgłoszenia do PLGBC Green Building Awards oceniane są przez interdyscyplinarne, zróżnicowane pod względem kompetencji i kierunku wykształcenia, jury konkursowe. Skład Jury edycji 2024 konkursu przedstawiał się następująco:
- Bartosz Dendura, właściciel pracowni Studio4Space, pracownik naukowy na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej,
- Maciej Franta, właściciel pracowni Frantagroup Architects
- Andrzej Gutowski, Dyrektor Generalny ds. ESG na Europę Środkowo-Wschodnią w Colliers
- Wiktor Kowalski, Associate Director w Buro Happold, Członek Zarządu w PLGBC
- Anna Kulińska, wspólniczka w Line Architekci, Członkini Krajowej Rady Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej IARP,
- Michał Marszałek, Senior Associate na region EMEA w International WELL Building Institute IWBI,
- Piotr Mokrzański, Head of ESG Due Dilligence w Arcadis Poland
- Katarzyna Nowak, Koordynatorka Branżowego Punktu Kontaktowego Technologie Niskoemisyjne i Czysta Energia dla Programu Horyzont Europa w Sieci Badawczej Łukasiewicz – Warszawskim Instytucie Technologicznym
- Natalia Olszewska, współzałożycielka firmy Impronta
- Tomasz Pągowski, współzałożyciel Pągowski Studio
- Magdalena Pios, właścicielka pracowni Ambient, wiceprezeska Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP,
- Marek Suchocki, Head of Industry Associations Strategy w Autodesk
- Marta Usielska, Director New Business & Marketing w Dziale Zarządzania Nieruchomościami Komercyjnymi w CBRE
- Hubert Wiśniewski, Country Manager w WICONA Polska
Ogłoszenie wyników konkursu oraz wręczenie nagród i wyróżnień odbyło się podczas 14. PLGBC Green Building Summit pod hasłem Think about (re)generation, które miało miejsce 3-4 października 2024 r. w Sound Garden Hotel w kompleksie Business Garden w Warszawie. Statuetki dla Laureatów konkursu PLGBC Green Building Awards 2024 zaprojektowało i przygotowało Horizone Graphics.
Laureaci konkursu PLGBC Green Building Awards 2024
serdecznie gratulujemy!
ZRÓWNOWAŻONY BUDYNEK BIUROWY
Centrum Południe
Laureat
Projektant: APA Wojciechowski
Inwestor: Skanska
Centrum Południe to projekt łączący aspekty ochrony środowiska i adaptacji do zmiany klimatu z zapewnieniem jakości środowiska wewnętrznego, dostępności i aspektów inkluzywnych. Ślad środowiskowy starano się redukować już od etapu budowy, dzięki wykorzystaniu w połowie materiałów budowlanych i produktów wytworzonych lokalnie, minimalizując ślad z transportu i wspierając lokalną gospodarkę. Budynek minimalizuje zużycie wody, poprzez wykorzystanie wody szarej; zoptymalizowano zapotrzebowanie na energię – wprowadzono system freecoolingu czy zaawansowane sterowanie oświetleniem LED; niezbędna energia elektryczna pochodzi w 100% z polskich farm wiatrowych. Zaprojektowane tereny zielone i powstałe w okolicy ogrody deszczowe zmniejszają odpływ wód opadowych do kanalizacji miejskiej. Rozwiązania ekologiczne potwierdzono certyfikatem LEED Platinum. W obiekcie przykłada się dużą wagę do kwestii społecznych – poprzez włączające przestrzenie ogólnodostępne i udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie zapomniano również o promocji innowacji – np. do stworzenia murala wykorzystano farby fotokatalityczne, które neutralizują szkodliwe zanieczyszczenia, a antysmogowy beton neutralizuje szkodliwe związki azotu. Troska zarówno o aspekty środowiskowe, jak i społeczne to zdecydowanie cecha zrównoważonego budynku.
Andrzej Gutowski
Dyrektor Generalny ds. ESG na Europę Środkowo-Wschodnią w Colliers
Lakeside
Wyróżnienie
Projektant: Grupa 5 Architekci
Inwestor: Atenor Poland
W Lakeside wykonano analizę cyrkularności i możliwych alternatywnych zastosowań budynku zgodną z wymaganiami Taksonomii UE, a do budowy wykorzystano materiały zgodne z założeniami gospodarki o obiegu zamkniętym i niskoemisyjne, m.in. niskoemisyjny beton ECOpact firmy Lafarge. Energia elektryczna wykorzystywana podczas budowy pochodziła z farm wiatrowych.
Wyróżnia się zastosowanie rozwiązań wspierających nowoczesną i zrównoważoną mobilność, np. 16 miejsc do ładowania samochodów elektrycznych i instalacja superszybkiej ładowarki. System ten ma możliwość rozbudowy w przyszłości. Budynek harmonijnie wpasowuje się w okoliczną naturę poprzez wyjątkowe tarasy zielone i dużą ilość zróżnicowanej zieleni w parterze, zapewniając wysoki komfort użytkowania.
Jury uznało, że kompleks Lakeside to doskonały przykład na to, jak można projektować i budować nowoczesne biura, równoważąc potrzeby biznesowe, wymagania pracowników, możliwości konstrukcyjne i doskonałe wyniki w zakresie zrównoważonego rozwoju, jednocześnie oferując budynek ciekawy dla społeczności.
Marek Suchocki
Head of Industry Associations Strategy w Autodesk
ZRÓWNOWAŻONY BUDYNEK PRZEMYSŁOWY
Zalando Lounge Operations Bydgoszcz Polska
Laureat
Projektant: Bremer
Inwestor: Panattoni
Bydgoskie centrum logistyczne Zalando Lounge o powierzchni ponad 100 tys. m2 powstało na poprzemysłowych terenach, które przed przystąpieniem do realizacji inwestycji zostały zrekultywowane. W obiekcie zastosowano szereg rozwiązań zgodnych z ideą zrównoważonego rozwoju. Uwagę należy zwrócić przede wszystkim na wykorzystanie pomp ciepła w celach grzewczych, co wyeliminowało konieczność lokalnego spalania paliw kopalnych, przygotowanie dachu hali do montażu instalacji fotowoltaicznej oraz uzyskanie certyfikatu BREEAM na poziomie Excellent. Warto wymienić również udogodnienia poprawiające komfort użytkowników budynku, takie jak wiaty rowerowe, stacje do ładowania samochodów elektrycznych oraz zróżnicowane pod kątem bioróżnorodności tereny zielone o niemal dwukrotnie większej powierzchni niż wymagają tego lokalne przepisy.
Centrum logistyczne Zalando Lounge w Bydgoszczy stanowi znakomity przykład nowoczesnego budynku przemysłowego, a zastosowane w nim rozwiązania projektowe potwierdzają, że od samego początku aspekty ESG miały znaczącą rolę przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.
Piotr Mokrzański
Head of ESG Due Dilligence w Arcadis Poland
Panattoni Park Konin
Wyróżnienie
Projektant: NOLOGO
Inwestor: Accolade Group i Panattoni
Panattoni Park Konin jest przykładem doskonałego budynku przemysłowego w wielu zrównoważonych środowiskowo aspektach, co zostało potwierdzone certyfikatem BREEAM Outstanding. Realizacja w Koninie uzyskała ocenę na poziomie aż 90%, stając się tym samym najwyżej ocenianym budynkiem przemysłowym w Polsce. Budynek spełnia wysokie kryteria efektywności energetycznej i oszczędności wody – zużycie wody ograniczono o blisko 88% w stosunku do budynku referencyjnego, a zużycie energii pierwotnej ograniczono o połowę. Co ważne, recykling na budowie przekroczył 99,6%. Inwestycję wyposażono w instalację wody szarej oraz fotowoltaikę, z której pochodzi blisko jedna czwarta energii niezbędnej do funkcjonowania budynku. W trosce o bioróżnorodność nasadzono odpowiednie rodzime rośliny i stworzono siedliska dla owadów. Zapewniono udogodnienia dla pracowników, zachęcając ich do korzystania z niskoemisyjnych środków transportu: m.in. przygotowano miejsca postojowe z ładowarkami dla samochodów elektrycznych, miejsca dla rowerów oraz szatnie i prysznice dla rowerzystów. Panattoni Park Konin to przykład pozytywnej zmiany w budownictwie, co zadecydowało o przyznaniu mu wyróżnienia.
Katarzyna Nowak
Koordynatorka Branżowego Punktu Kontaktowego Technologie Niskoemisyjne i Czysta Energia dla Programu Horyzont Europa w Sieci Badawczej Łukasiewicz – Warszawskim Instytucie Technologicznym
Jury nie przyznało nagrody i wyróżnienia w kategorii Zrównoważony budynek sektora usługowego – m.in. z uwagi na to, że większość zgłoszeń nie została zakwalifikowana.
ZRÓWNOWAŻONA ZABUDOWA MIESZKANIOWA WIELORODZINNA
atrium oliva
Laureat
Projektantki: Roark Studio
Inwestor: Allcon Osiedla
Atrium Oliva to przykład przemyślanego projektu budynków wielorodzinnych. Zapewniając połączenie lokali mieszkalnych dla dużych rodzin z mieszkaniami dla gospodarstw jednoosobowych, przestrzenią socjalną i innymi wspólnymi usługami, Atrium Oliva tworzy ducha różnorodnej wspólnoty. Budowa wystarczającej liczby kompleksów mieszkalnych jest potrzebą globalną, a Atrium Oliva pokazuje, że zrównoważony rozwój nie musi być lekceważony.
Projekt Atrium Oliva zasługuje na pierwszą nagrodę w swej kategorii również ze względu na wyjątkowe podejście do zdrowia mieszkańców, które zostało w jeszcze większym stopniu uwzględnione dzięki wykorzystaniu wiedzy pochodzącej z neuronauk. Projektanci zastosowali zasady neuroarchitektury i neurourbanistyki, analizując przestrzenie wspólne pod kątem ich wpływu na mózg i samopoczucie użytkowników. W ten sposób stworzono przyjazne i komfortowe otoczenie, które wspiera budowanie relacji społecznych.
Natalia Olszewska
współzałożycielka firmy Impronta
Marek Suchocki
Head of Industry Associations Strategy w Autodesk
solen kabaty
Wyróżnienie
Projektant: Kulczyński Architekt
Inwestor: Skanska Residential Development Poland
Solen Kabaty to inwestycja mieszkaniowa, w której wyróżnia się całościowe spojrzenie na kwestie ESG – od etapu budowy, aż do przemyślanych rozwiązań dla etapu operacyjnego. W fazie budowy wykorzystywano materiały z deklaracjami środowiskowymi oraz certyfikatem FSC dla drewna, w tym panele drewniane. Projektując budynek uwzględniono analizy ryzyk klimatycznych, adaptując go do przewidywanych wysokich temperatur. Zaprojektowane zbiorniki retencyjne umożliwiają zastosowanie do podlewania wodą deszczową, panele fotowoltaiczne pokrywają część zapotrzebowania na energię elektryczną wykorzystywaną przez wentylatory i pompy. Do efektywnego korzystania z obiektu oddano dla użytkowników aplikację Appartme, pozwalającą śledzić i monitorować zużycie wody czy emisję CO2. Obiekt został certyfikowany jako Obiekt bez Barier, zapewniając, że jest w pełni dostępny dla osób z różnym spektrum sprawności fizycznej, a cechy ekologiczne potwierdzono certyfikatem BREEAM.
Andrzej Gutowski
Dyrektor Generalny ds. ESG na Europę Środkowo-Wschodnią w Colliers
ZRÓWNOWAŻONA ZABUDOWA MIESZKANIOWA JEDNORODZINNA
czerwonych maków
Laureat
Projektanci: Paweł Wołejsza
Inwestor: Danuta Golec
Uwagę jury zwróciła wyjątkowość i nietuzinkowość domu w Wycinkach Osowskich – widoczna w wielu aspektach, m.in. w rozdzieleniu inwestycji na trzy niezależne od siebie budynki, w skład których wchodzą dom mieszkalny i gabinet terapeutyczny. Dwa budynki postawiono w technologii betonu konopnego ubijanego in-situ – na działce, wypełniając strukturę drewnianą. Jako drewno elewacyjne zastosowano deskę opalaną w japońskiej technologii shou shi ban. Ostatecznie inwestycja wygląda atrakcyjnie i intrygująco – również w aspekcie formy architektonicznej i kompozycji urbanistycznej trzech budynków – i tworzy wartość miejsca.
Zespół obiektów zaprojektowano w taki sposób, żeby nie trzeba było korzystać w nich z klimatyzacji. Zastosowano także gruntową pompę ciepła, rekuperację oraz mikroinstalację fotowoltaiczną. Budynki od wewnątrz tynkowane są naturalną gliną, która ma właściwości hipoalergiczne i piękną teksturę. Zbiornik na deszczówkę usytuowano pod tarasem, co ułatwia do niego dostęp.
Czerwonych Maków to przykład architektury konsekwentnie realizującej założenia budownictwa ekologicznego opartego na ciekawej formie. Brakuje w Polsce podobnych obiektów, które pokazują, że budownictwo zrównoważone nie musi być sztampowe, nie musi kojarzyć się z typowym domem podmiejskim z klasycznie rozumianymi dachami i symetrycznym podziałem fasad. I tego osiągnięcia autorom projektu i inwestorom gratulujemy.
Bartosz Dendura
właściciel pracowni Studio4Space, pracownik naukowy na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej
hortus draconis
Wyróżnienie
Projektantka: TXMA
Inwestor: prywatny
HORTUS DRACONIS, czyli Ogród Smoka, to unikalny przykład integracji architektury z naturą. Dom stanowi doskonałe połączenie tradycji lokalnej z nowoczesnymi, ekologicznymi rozwiązaniami budowlanymi.
Jest w całości zbudowany z drewna pod różnymi postaciami – ściany konstrukcyjne wykonano z drewna masywnego, a elewację i dach pokryto naturalnym, przygotowanym lokalnie gontem modrzewiowym. Termoizolację ścian i dachu zrealizowano za pomocą włókna celulozowego pochodzącego w całości z recyklingu. W projekcie zastosowano również inne materiały z odzysku, takie jak cegły rozbiórkowe, które tworzą posadzki na parterze oraz na tarasie, zaś sama konstrukcja jest w całości skręcana, co umożliwi jej łatwy demontaż po zakończeniu cyklu życia budynku.
W projekcie zastosowano szereg rozwiązań budownictwa pasywnego i energooszczędnego. Układ funkcjonalny domu oraz rozmieszczenie okien zostały zaprojektowane z uwzględnieniem wędrówki słońca. Zastosowano centralę wentylacyjno-grzewczą zintegrowaną z powietrzną pompą ciepła, która efektywnie odzyskuje ciepło, wykorzystując je do produkcji ciepłej wody użytkowej oraz ogrzewania budynku. Natomiast system zbierania wody deszczowej umieszczono na najwyższym poziomie działki, co umożliwia podlewanie ogrodu z wykorzystaniem siły grawitacji.
Uwagę jury zwrócił również sam opis smoczycy drzemiącej w ogrodzie. „Nie zionie ogniem, dymem czy siarką. Ma bowiem – wyjątkową jak na smoczycę – osobowość pasywną.”
Paweł Żuczek
Partner, Group Senior Sustainability & Innovation Advisor w Reino Capital
ZRÓWNOWAŻONY BUDYNEK SEKTORA PUBLICZNEGO
CENTRUM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ
Laureat
Projektanci: Studio BB Architekci
Inwestor: Przedsiębiorstwo Zagospodarowania Odpadów w Gliwicach
Centrum Edukacji Ekologicznej to przede wszystkim świetny przykład synergicznej współpracy administracji publicznej, samorządu, biznesu, architektów i lokalnej społeczności. Jego lokalizacja, architektura i wykorzystane w nim technologie spinają się w jeden spójny przekaz, uwiarygadniając tym samym nazwę i przeznaczenie obiektu. Centrum Edukacji Ekologicznej spełnia dwie funkcje: bieżącego nadzoru nad składowaniem i gospodarowaniem odpadów oraz podnoszenie świadomości ekologicznej. Koncentracja na poszerzaniu wiedzy społeczeństwa sprawia, że jest to idealne miejsce dla wycieczek, nie tylko szkolnych. Budynek powstał na zrekultywowanym terenie składowania odpadów, a w jego otoczeniu znajdują się już wcześniej zagospodarowane czynne kwatery odpadów. Konstrukcja budynku zaprojektowana jest z materiałów ułatwiających recykling tj. drewno klejone, stal. W Centrum zastosowano pompy ciepła, fotowoltaikę, zielony dach czy wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła.
Tomasz Pągowski
współzałożyciel Pągowski Studio
Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie
Wyróżnienie
Projektant budowlany: PAS PROJEKT / projektant wykonawczy: FBA
Inwestor: Województwo Zachodniopomorskie
Nowa siedziba Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie to idealny przykład zrównoważonego budynku sektora publicznego, który każdy z nas chciałby mieć w swoim mieście. Inwestycja obejmowała dwa etapy: przebudowę istniejącego budynku oraz budowę nowego budynku pasywnego – pierwszego w Polsce budynku sektora publicznego, który uzyskał certyfikat pasywności Passiv House Institute w Darmstadt. Obiekt uzyskał również certyfikaty BREEAM na poziomach Very Good i Excellent. Siedziba Urzędu Marszałkowskiego wyróżnia się zastosowaniem odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne, pompy ciepła oraz systemu odzysku wody deszczowej wykorzystywanej do spłukiwania toalet i podlewania zieleni. Dzięki sterowanym automatycznie żaluzjom zewnętrznym optymalizowany jest natomiast dostęp do światła dziennego, jednocześnie minimalizując ryzyko przegrzewania pomieszczeń. Co niezwykle istotne, obiekt jest w pełni dostępny dla osób z niepełnosprawnościami. Zapewniono tu liczne udogodnienia, takie jak oznaczenia w języku Braille’a, kontrastowe krawędzie, ścieżki prowadzące, rampy, plany tyflograficzne, pętle indukcyjne oraz infokioski.
W trakcie inwestycji posadzono ponad 4 300 rodzimych gatunków roślin. Na elewacji budynku zamontowano budki lęgowe dla nietoperzy i ptaków, a na dachu znajdują się domki dla owadów oraz ule dla pszczół. Do redukcji zanieczyszczeń powietrza przyczyniają się także dwa murale wykonane z farb pochłaniających zanieczyszczenia.
Paweł Żuczek
Partner, Group Senior Sustainability & Innovation Advisor w Reino Capital
ZRÓWNOWAŻONA MODERNIZACJA
Diuna
Laureat
Projektant główny: MJZ studio / projektant nowych wnętrz oraz identyfikacji wizualnej: Łoskiewicz Studio / projektant zieleni: iGreen
Inwestorzy: PineBridge Benson Elliot i Syrena Real Estate
Modernizacja kompleksu Diuna (dawniej znanego jako Marynarska Business Park) to historia szeregu zrównoważonych działań podjętych w celu ograniczenia negatywnego oddziaływania budynku na środowisko. Jednym z kluczowych jej elementów, który zwrócił uwagę jury, było przekształcenie betonowego parkingu zewnętrznego w nowoczesny, zielony park o powierzchni 6 000 m². Park ten, obsadzony rodzimymi drzewami i krzewami, ma na celu redukcję efektu miejskiej wyspy ciepła. Wzniesienia ukształtowane w sposób sinusoidalny tworzą kameralne przestrzenie do relaksu, a nowe ścieżki rowerowe i brak ogrodzeń otwierają teren na miasto. Co ważne, cała pierwotna zieleń została rozdystrybuowana do najemców.
Modernizację przeprowadzono również we wnętrzach budynku. W ramach działań proekologicznych wprowadzono szereg inwestycji docenionych przez jury. Wymieniono agregaty chłodnicze na bardziej efektywne energetycznie, zainstalowano klapy sterujące wentylacją w zależności od stężenia CO2 oraz wdrożono inteligentny system zarządzania systemem HVAC, który optymalizuje pracę systemów.
Zmodernizowany projekt uzyskał certyfikaty BREEAM Excellent, WELL Health-Safety Rating oraz WiredScore Silver, a dodatkowo kompleks jest w trakcie certyfikacji Obiekt Bez Barier oraz WELL z planowanym poziomem Gold.
Paweł Żuczek
Partner, Group Senior Sustainability & Innovation Advisor w Reino Capital
Przedszkole nr 422 na Bielanach
Wyróżnienie
Projektant: Kwadratura
Inwestor: m.st. Warszawa, Dzielnica Bielany
Remont warszawskiego Przedszkola nr 422 jest znakomitym przykładem zrównoważonej modernizacji. Przeprowadzone prace pozwoliły na osiągnięcie dwóch istotnych celów: zapewnienie jak największej liczby komfortowych miejsc dla dzieci oraz ograniczenie odziaływania budynku na środowisko. Pierwszy cel został zrealizowany dzięki nadbudowaniu istniejącej konstrukcji dodatkową kondygnacją. Pozwoliło to na zwiększenie liczby miejsc dla dzieci ze 100 do 175, powstanie nowej kuchni oraz dwóch dodatkowych sal do zajęć. Do osiągnięcia drugiego celu przyczyniło się m.in. wykorzystanie w maksymalnym stopniu istniejącej konstrukcji parteru i piwnic, dzięki czemu zredukowano ilość potrzebnych do budowy materiałów budowlanych. Zapotrzebowanie na energię pierwotną zmniejszono o ponad połowę poprzez zastosowanie takich rozwiązań jak dodatkowe ocieplenie budynku i likwidacja mostków cieplnych, remont węzła cieplnego i systemu ogrzewania, zastosowanie systemu wentylacji z rekuperacją oraz instalację paneli fotowoltaicznych.
Przedszkole nr 422 w Warszawie w pełni zasługuje na wyróżnienie w konkursie. Zrównoważona modernizacja przeprowadzona w budynku z 1985 roku może stać się wzorem do naśladowania dla wielu podobnych placówek w całej Polsce.
Piotr Mokrzański
Head of ESG Due Dilligence w Arcadis Poland
ZRÓWNOWAŻONE WNĘTRZE
Biuro CMS Polska w Varso Tower
Laureat
Projektant: Trzop Architekci
Inwestor: CMS Cameron McKenna Nabarro Olswang Pośniak i Bejm
Aranżacja CMS na długo pozostanie wyznacznikiem dla projektów aranżacji wnętrz, łącząc pryncypia ESG, wellbeing, funkcjonalność i estetykę. Standard powierzchni potwierdzono certyfikacjami BREEAM Excellent i WELL Platinium dla powierzchni najmu, wykorzystując w pełni potencjał budynku. W projekcie zastosowano wiele rozwiązań energooszczędnych, od strategii redukujących ilość światła sztucznego, poprzez integrację sprzętu audio-video z BMS, minimalizując marnotrawstwo energii po godzinach pracy czy w dni wolne. Wykorzystano meble z poprzedniego biura, a czujniki jakości powietrza sprzężone z instalacją HVAC dostosowują warunki wewnętrzne do potrzeb, optymalizując zużycie energii i zapewniając optymalne warunki środowiska pracy. Dbałość o tematy ESG uwzględniono na każdym procesie funkcjonowania biura – od zielonych zapisów w umowie najmu, poprzez programy edukacyjne jak CMS Bees, aż po imponującą zieloną ścianę na klatce schodowej, łączącej pięć kondygnacji, wspierając aktywność i redukując wykorzystanie wind. Pod każdym względem aranżacja CMS stanowi pokazowy przykład wdrożenia w projekt idei ESG.
Andrzej Gutowski
Dyrektor Generalny ds. ESG na Europę Środkowo-Wschodnią w Colliers
Naturalny Zakręt Centrum Rozwojowo-Edukacyjne
Wyróżnienie
Projektant: Ekodama Studio
Inwestorzy: Naturalny Zakręt
Naturalny Zakręt to miejsce stworzone ze starej, poniemieckiej stodoły, w której została przeprowadzona pełna modernizacja. To miejsce gdzie naturalne, zdrowe wnętrza tworzą idealne warunki do pracy twórczej i efektywnej współpracy. Wszystko tutaj, od glinianych ścian, przez drewniane podłogi, aż po ekologiczne wykończenia, jest zaprojektowane z myślą o dobrostanie gości i środowiska. Użyte są wyłącznie naturalne i ekologiczne materiały, takie jak drewno, wełna skalna, wełna ze słomy, deski oraz płyty włókno-gipsowe, zapewniając zdrowe środowisko wewnętrzne i poprawiając jakość powietrza dla użytkowników. Znajdują się tu stałe miejsca pracy oraz dziesięć miejsc dostępnych na wynajem godzinowy dla wszystkich, którzy szukają inspirującego i spokojnego miejsca do pracy. Jest tu również dostępna biblioteczka zawierająca książki z całego świata, oferująca bogaty zbiór literatury z zakresu budownictwa ekologicznego i permakultury. Cały budynek został zaprojektowany z myślą o dostępności dla osób niepełnosprawnych. Dzięki temu każdy, niezależnie od swoich możliwości fizycznych, może korzystać z udogodnień i uczestniczyć w wydarzeniach oraz działaniach społecznościowych. Naturalny Zakręt to naturalne miejsce dla naturalnie zakręconych – oby takich miejsc powstawało w Polsce jak najwięcej.
Katarzyna Nowak
Koordynatorka Branżowego Punktu Kontaktowego Technologie Niskoemisyjne i Czysta Energia dla Programu Horyzont Europa w Sieci Badawczej Łukasiewicz – Warszawskim Instytucie Technologicznym
PROJEKT ZRÓWNOWAŻONEGO BUDYNKU
Office House
Laureat
Projektant: JEMS Architekci
Inwestor: Echo Investment i AFI Europe
Office House będzie charakteryzował się oszczędnością zasobów – energii i wody oraz zarządzaniem odpadami w procesie realizacji, ograniczając zanieczyszczenie środowiska. Budynek uzupełni tkankę miejską, bazując na już istniejącej infrastrukturze oraz zwiększając gęstość i tworząc przestrzeń miejską w miejscu o wcześniej słabo wykorzystanym potencjale. Łącząc funkcję biurową z lokalami usługowymi i przestrzeniami zielonymi, przyczyni się do powstania miejsca, które będzie również oferować możliwość skorzystania z usług w obrębie kwartału oraz zapewni kontakt z naturą. Dodatkowym punktem jest możliwość oglądania zieleni z przestrzeni biurowej, dzięki umieszczeniu roślin na zaprojektowanych wzdłuż elewacji balkonach.
W Office House zaprojektowano trójwarstwową fasadę ze szkła, wyposażoną w powłokę srebra – dzięki temu o każdej porze roku wewnątrz będzie utrzymana optymalna temperatura, co zmniejszy zużycie energii do chłodzenia czy ogrzewania. Ciekawym rozwiązaniem jest oparcie technologii oczyszczania powietrza na procesach naturalnie zachodzących w przyrodzie. W budynku prowadzony też będzie odzysk ciepła, np. z urządzeń chłodniczych, zaś energia elektryczna pochodzić będzie ze źródeł odnawialnych.
Magdalena Pios
właścicielka pracowni Ambient, wiceprezeska Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP
Architerra III
Wyróżnienie
Projektant: TXMA
Inwestor: prywatny
ArchiTerra III to projekt, który łączy zaawansowane technologie z szacunkiem dla natury. Budynek został zaprojektowany z myślą o minimalizacji śladu węglowego i wykorzystuje naturalne oraz recyklingowane materiały. Zastosowano zielony dach, który nie tylko poprawia izolację termiczną, ale także wspiera bioróżnorodność, harmonijnie łącząc budynek z otaczającym krajobrazem. Innowacyjne rozwiązania energetyczne, takie jak fotowoltaika czy turbina wiatrowa zapewniają zrównoważone źródła energii.
Poetycko, ArchiTerra III to dom, który stapia się z naturą – zielony łukowy dach, będący przedłużeniem ziemi, tworzy organiczną więź z krajobrazem. Jego projekt wpisuje się w naturalny rytm słońca, a przemyślane proporcje i przeszklenia chronią wnętrza przed przegrzewaniem, zapewniając komfort mieszkańcom. To przestrzeń, w której natura nie jest tłem, lecz integralnym elementem – od dachów zasiedlonych lokalnymi roślinami po ogród, który jest miejscem produkcji żywności. ArchiTerra III to manifest symbiozy technologii i przyrody.
Natalia Olszewska
współzałożycielka firmy Impronta
EKO WSPÓLNY – Projekt wielokrotnego zastosowania wielorodzinnego budynku mieszkalnego o obniżonej energochłonności
Wyróżnienie
Projektant: Gąska Wojcieszak Pracownia Architektoniczna
Inwestor: Ministerstwo Rozwoju i Technologii
Projekt został wykonany na konkurs na koncepcję architektoniczną wielorodzinnego budynku mieszkalnego o obniżonej energochłonności organizowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii i zdobył w nim główną nagrodę. W ramach innowacyjnego podejścia do modelowego budynku wielorodzinnego, w projekcie EKO WSPÓLNY uwzględniono łatwość modyfikacji w zależności do potrzeb przyszłych użytkowników i dbałość o ich komfort, optymalizację elementów budowlanych, czasu i kosztów realizacji – przy czym nie zapomniano o ograniczaniu negatywnego wpływu na środowisko. Budynek ma być funkcjonalny, również pod względem struktury – składa się z trzech kondygnacji nadziemnych, które można dodawać lub odejmować.
Projekt zakłada prefabrykację z elementów dwuwymiarowych CLT z możliwością uzupełnienia o elementy 3D. Uwagę jury zwróciło także obliczenie śladu węglowego, na podstawie którego wybrano technologię drewnianą.
Jesteśmy cały czas na początku drogi w kierunku zrównoważonego budownictwa wielorodzinnego. Inwestorzy i klienci boją się rozwiązań drewnianych, co widać w corocznych raportach GUSu dotyczących działalności budowlanej w Polsce. Wyróżniony w konkursie przykład jest krokiem w dobrą stronę, oferując przy tym stonowaną i niekrzykliwą architekturę.
Bartosz Dendura
właściciel pracowni Studio4Space, pracownik naukowy na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej
STUDENCKI PROJEKT ZRÓWNOWAŻONEGO BUDYNKU
Współdzielnik – koncepcyjny projekt wnętrza
Laureat
Projektantka: Anna Cupryś
Wpółdzielnik został zaprojektowany jako jednostka zewnętrzna Wolskiego Centrum Kultury, zlokalizowana w jednym z typowych lokali w Centrum Handlowym Wola Park. Nie ma jednak typowej komercyjnej atmosfery. Wnętrze ma charakter edukacyjny i zachęcający do integracji. Zachęca do refleksji i proekologicznych zachowań.
Jury doceniło wdrożenie idei cyrkularności. Założono wykorzystanie materiałów z odzysku i zredukowano do minimum wszelkie prace budowlane. Na uwagę zasługuje też idea współdzielenia, jako fundamentalnej wartości, wzmacniającej więzi międzyludzkie. Lokal posiada przestrzeń wymiany odzieży, rzeczy użytkowych oraz żywności, bez wyraźnego podziału „pracownik” i „klient”. Miejsce to więc nie tylko zostało stworzone z poszanowaniem idei 3R ale także zachęca do jej kontynuacji.
Anna Kulińska
wspólniczka Line Architekci, Członkini Krajowej Rady Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej IARP
BUDYNEK O NAJNIŻSZYM ŚLADZIE WĘGLOWYM OBLICZONYM WEDŁUG METODYKI PLGBC
P180
Wyróżnienie
Projektant: PRC Architekci
Inwestor: Skanska
Panattoni Park Poznań A2 – Hala B dla H&M
Wyróżnienie
Projektant: Tacakiewicz Ferma Kresek
Inwestor: Panattoni
Przyznanie dwóch wyróżnień bez przyznania nagrody głównej wynika między innymi ze zróżnicowania nadesłanych zgłoszeń, na które składały się trzy hale magazynowe oraz dwa budynki biurowe. Wszystkie trzy hale magazynowe charakteryzowały się niską wartością śladu węglowego, jako budynki jednokondygnacyjne, o lekkiej konstrukcji i bez podpiwniczenia. Praktycznie żaden budynek biurowy posiadający część podziemną oraz kilka lub więcej kondygnacji nadziemnych nie może poszczycić się tak niskim śladem węglowym, dlatego jednoznaczne wskazanie zwycięzcy spośród tak różnych typów budynków było dla jury dużym wyzwaniem i ostatecznie wpłynęło na decyzję o braku zwycięzcy w tej kategorii. W ostatecznym rozrachunku rzetelne podejście do szacowania śladu węglowego oraz uzasadnienie wyniku i wskazanie dobrych praktyk miało dla jury większe znaczenie, niż sam wynik końcowy.
Nadesłane wyniki dla obiektów halowych różniły się między sobą w bardzo małym stopniu, zwłaszcza biorąc pod uwagę drobne różnice w zakresie elementów budynku podlegającym analizie śladu węglowego. Ostatecznie jury przyznało wyróżnienie hali Panattoni Park Poznań A2, doceniając nie tylko jedną z najniższych wartości śladu węglowego spośród nadesłanych zgłoszeń, ale także zastosowanie cementu charakteryzującego się obniżonym śladem węglowym w wylewkach i podbudowach.
Drugie wyróżnienie przyznano budynkowi biurowemu P180, którego nie charakteryzował najniższy wynik śladu węglowego na tle innych zgłoszeń, ale był on wciąż bardzo dobry w odniesieniu do innych referencyjnych budynków tego typu. Dodatkowo uwagę jury w zgłoszeniu konkursowym zwróciło zastosowanie betonów niskoemisyjnych, co uzasadniało niski wynik śladu węglowego.
Wiktor Kowalski
Associate Director w Buro Happold, Członek Zarządu w PLGBC
ZRÓWNOWAŻONY PRODUKT ROKU
HERADESIGN® Alpha+ – akustyczne płyty z wełny drzewnej
Wyróżnienie
Producent: Knauf Ceiling Solutions
Akustyczne płyty mineralne HERADESIGN® Alfa+ to znakomity przykład stwierdzenia, że siła tkwi w prostocie. Obecnie potrzeba produktów prostych materiałowo, prostych w produkcji, prostych w utylizacji lub recyklingu – takich jak drewno, woda, magnez. Dzisiejszy design bardziej niż kiedykolwiek premiuje naturalność i szczerość materiałową, która niesie ze sobą poczucie bezpieczeństwa i poczucie komfortu, w tym przypadku również akustycznego. Płyta HERADESIGN® Alfa+ wyróżnia się najwyższą klasą absorpcji dźwięku, a zamiast dodatkowej warstwy z wełny mineralnej zastosowano w niej specjalną flizelinę akustyczną, co znacząco upraszcza instalację i eliminuje potrzebę używania foliowych worków ochronnych. Flizelina w wysokim stopniu pochłania dźwięk, sprawia też, że płyta jest cienka, co optymalizuje możliwości transportu. Kompozycja naturalnych materiałów oraz proces produkcji oparty m.in. na materiałach z recyklingu sprawia, że płyty te cechują się niskim śladem węglowym.
Tomasz Pągowski
współzałożyciel Pągowski Studio
ZRÓWNOWAŻONA USŁUGA ROKU
Masterplan zieleni dla Konina
Laureat
Projektant: A2P2 architecture & planning
Zieleń jest istotnym składnikiem struktury miasta i pełni w mieście wiele funkcji środowiskowych oraz społecznych – przeciwdziała powstawaniu wyspy ciepła, służy retencjonowaniu wody deszczowej zapobiegając podtopieniom, pozwala na zachowanie bioróżnorodności. Jest też kluczowa dla zachowania dobrostanu mieszkańców, zapewniając w zurbanizowanym środowisku możliwość kontaktu z naturą. Nagroda została przyznana dla masterplanu zieleni ze względu na znaczenie, jakie dla funkcjonowania miast i ich mieszkańców ma kompleksowa analiza funkcji zieleni oraz wielopłaszczyznowe planowanie jej ochrony i rozwoju na terenie miast. Usługa obejmuje zarówno tereny publiczne, jak i prywatne na obszarze miasta. Zawiera wytyczne dla zrównoważonego zagospodarowania przestrzennego w kontekście zmiany klimatu, z uwzględnieniem roli terenów zieleni. Obejmuje także zestaw analiz, takich jak inwentaryzacja zasobów zielonych, przegląd dokumentów planistycznych, waloryzacja terenów zieleni, analiza hydrograficzna czy analiza terenów utwardzonych i wysp ciepła.
Magdalena Pios
właścicielka pracowni Ambient, wiceprezeska Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich SARP
Architektoniczki
Wyróżnienie
Projektantki: Architektoniczki
Projekt Architektoniczki zasługuje na wyróżnienie z uwagi na unikalne podejście do projektowania przestrzeni miejskich z uwzględnieniem perspektywy płci. Wiele mówi się dziś o inkluzywności i włączaniu w różnych dziedzinach, jednak w architekturze temat ten jest wciąż niedostatecznie poruszany. Architektoniczki badają, jak kobiety i dziewczęta korzystają z przestrzeni publicznych oraz jak brak uwzględnienia ich potrzeb w planowaniu wpływa na ich bezpieczeństwo, mobilność i codzienne życie. Nowatorskie metodologie, takie jak nocne spacery kobiet czy analiza terenów przyszkolnych, wprowadzają nowe standardy, które mogą poprawić równość i jakość życia w przestrzeni miejskiej.
Niedostateczna inkluzywność w architekturze ma realne konsekwencje dla zdrowia społecznego. Usługa Architektoniczek zwiększa świadomość wśród architektów i urbanistów na temat znaczenia przestrzeni dla dobrostanu społeczności, promując zrównoważone budownictwo, które uwzględnia różnorodne potrzeby użytkowników.
Natalia Olszewska
współzałożycielka firmy Impronta
Najlepsza ekologiczna inicjatywa miejska/gminna
Przebudowa Placu Wolności w Łodzi
Laureat
Projektant: mamArchitekci i A2P2 architecture & planning
Inwestor: Miasto Łódź
Plac Wolności był do niedawna raczej symbolem ograniczeń… Smutnym symbolem braku przepływu energii między strefami miasta. Dzięki przebudowie, z miejsca tranzytowego stał się miejscem integracji społecznej, rekreacji i zabawy. Wpisuje się bardzo dobrze w dzisiejsze trendy urbanistyczne i udowadnia, że władze miasta świadome są narastających problemów klimatycznych oraz trendów społecznych. Projektanci zastosowali współczesne standardy adaptacji miast do zmiany klimatu. Znacznie zwiększono powierzchnię biologicznie czynną, wprowadzając ją na wielu piętrach i uzupełniając ogrodami deszczowymi – powierzchnia placu sprzyja spływowi wody deszczowej do zieleńców. Wraz z ogrodami deszczowymi ponad 60 wprowadzonych drzew w upalne dni obniża temperaturę w przestrzeni placu. Mieszkańcy zyskali atrakcyjną, wygodną i bezpieczną przestrzeń w centrum miasta, odpowiadającą na wyzwania wynikające ze zmian klimatycznych. Udało się to uzyskać przy jednoczesnym podkreśleniu historycznej kompozycji placu.
Tomasz Pągowski
współzałożyciel Pągowski Studio
Budowa centrum usługowo-turystycznego w miejscowości Łąkie
Wyróżnienie
Inwestor: Łąkie (gmina: Lipka)
Projektant: ARCH-POINT
Uwagę jury zwróciło nietuzinkowe wykonanie niskobudżetowego projektu. Jest to cyrkularny obiekt w technologii drewnianej w systemie szkieletowym – możliwy do przeniesienia i ponownego montażu. Dynamiczna bryła, wieloma skosami naśladująca kształt skarpy, pokryta drewnem modrzewiowym nadała tej przestrzeni nowy charakter, a budynek wpisuje się w otaczający krajobraz, nie przytłaczając go. Na terenie znajdują się też budynki letniskowe w systemie modułowym, które nie generują odpadów i znacznego śladu węglowego. Obiekt łączy kilka funkcji – od wypożyczalni sprzętu wodnego po widownię i przestrzeń konferencyjną. Powstawanie wysokiej jakości architektury, w nieoczywistych miejscach sprawia, że wzrasta powszechna świadomość przestrzeni, wzrasta jej ranga. Jury doceniło fakt poszukiwania nietuzinkowych, a jednocześnie prostych do wykonania rozwiązań w małej skali.
Anna Kulińska
wspólniczka Line Architekci, Członkini Krajowej Rady Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej IARP
nagroda specjalna
orientarium w zoo łódź
Projektant: Szlachcic Architekci
Inwestor: ZOO Łódź
Debata na temat budowy obiektów takich jak zoo czy orientarium zawsze będzie złożona. Z jednej strony, tego typu miejsca mogą pełnić ważną rolę edukacyjną, ochronną i badawczą, a z drugiej strony budzą kontrowersje dotyczące etyki przetrzymywania zwierząt w niewoli. Ważne jest jednak, aby takie obiekty były projektowane i zarządzane w sposób, który priorytetowo traktuje dobrostan zwierząt, a także w miarę możliwości wspiera ochronę i odtwarzanie ich naturalnych siedlisk. W Łódzkim orientarium zastosowano rozwiązania, które skupiają się na odtworzeniu temperatury, wilgotności powietrza dla roślin i zwierząt Azji Południowo-Wschodniej w przestrzeniach ekspozycyjnych zwierząt – również z uwzględnieniem różnic między zimą i latem. System wentylacji mechanicznej pozwala na odzysk ciepła przy jednoczesnym pozbywaniu się przykrych zapachów.
Projektowanie z myślą o silnych słoniach, temperamentnych niedźwiedziach czy sprytnych orangutanach nie jest czymś, z czym zmaga się większość projektantów podczas codziennych prac. Multidyscyplinarne podejście, łączące architekturę, inżynierię i biologię mogło stworzyć unikalny kompleks, który nie tylko przyciąga turystów, ale również odtwarza rzadkie ekosystemy, takie jak np. te występujące na dnie oceanów.
Sam budynek, mimo dużych rozmiarów, nie przytłacza, a zastosowane rozwiązania i materiały wpisują go w otoczenie. Spośród rozwiązań proekologicznych można tu wymienić energię geotermalną, wykorzystanie ciepła odpadowego, odzysk wody deszczowej czy mechanizmy zmniejszające ślad wodny budynku.
Bartosz Dendura
właściciel pracowni Studio4Space, pracownik naukowy na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej